Nikola Tesla - legenda świata nauki
Czasami bywa tak, że pamięć o genialnych wynalazcach ginie w mrokach historii i to pomimo tego, iż ich wkład w rozwój naszej cywilizacji jest nie do przecenienia. Do grona trochę zapomnianych przez nas naukowców można zaliczyć Nikole Teslę.
Co prawda znaczna część ludzi słyszała o tej postaci, jednak zwykle Tesli przypina się łatkę „szalonego naukowca”, jak chociażby w filmie Prestiż w reżyserii Christophera Nolana, gdzie Tesla konstruuje maszynę do teleportacji. Prawda jest jednak taka, że naukowiec ten był twórcą dużo bardziej przyziemnych, ale niezwykle pomocnych urządzeń bez których współczesna cywilizacja wyglądałaby zupełnie inaczej.
Tesla był konstruktorem 125 wynalazków, które objęte były 300 patentami (niektórzy twierdzą, że patentów tych było około 700, jednak nie zostało to potwierdzone). Jego zainteresowania skupiły się zwłaszcza wokół elektryczności oraz wolnej energii, co w połączeniu z wybitnych geniuszem doprowadziło do opracowania chociażby takich wynalazków, jak: radio, prądnica prądu przemiennego, silnik elektryczny, bateria słoneczna, elektrownia wodna, dynamo rowerowe, świetlówka, pilot radiowy, czy niezwykle spektakularny w działaniu transformator Tesli.
Młodość oraz edukacja
Tesla był z pochodzenia Serbem. Urodził się w miejscowości Smiljan na terenie Chorwacji (wtedy Cesarstwo Austrii) 10 lipca 1856 roku. Młody Nikola od samego początku przejawiał ponadprzeciętne zdolności do nauk ścisłych, co umożliwiło mu uzyskanie stypendium naukowego, a tym samym rozpoczęcie studiów na politechnice w Grazu (Austria) – ojciec Tesli był kapłanem i chciał, aby syn również poszedł w jego ślady, jednak nauczyciel Nikoli przekonał ojca, aby ten pozwolił synowi studiować.
Dom Nikoli Tesli
Również jako student, Tesla dał się poznać jako człowiek o ponad przeciętnych zdolnościach. Wyraz temu dał jeden z jego ówczesnych profesorów, który zaproponował mu pracę w Budapeszcie w tamtejszym urzędzie telegraficznym. Następnie Nikola udał się do Francji, gdzie w Paryżu natrafił na firmę Edisona - Continental Edison Company, w której rozpoczął swoją pracę. Także i tam Tesla ujawnił swój geniusz, który niestety zostały perfidnie wykorzystane, jednak jak się okaże nie po raz ostatni.
Wyjazd do USA
Po rozczarowaniu jakie Tesla doznał pracując we Francji (nie otrzymał należytej zapłaty za przywrócenie działania instalacji elektrycznej na stacji kolejowej w Strasburgu), naukowiec postanowił wyjechać do USA, aby osobiście porozmawiać z Edisonem, który mimo swoich animozji, postanowił go zatrudnić w swojej firmie.
Edison widząc olbrzymi potencjał w Tesli, zaproponował mu pewną umowę – w zamian za podniesienie wydajności prądnic w jego elektrowni o 50%, ten przekaże mu 50 000 dolarów. Nikola się zgodził i słowa dotrzymał. Mało tego, zaproponował Edisonowi kolejne ulepszenia, które zwiększą wydajność o następne 50% i to w bardzo prosty sposób – wystarczy tylko przejść na prąd przemienny. Do końca nie wiadomo dlaczego, ale Edison był wielkim przeciwnikiem tego typu prądu, co doprowadziło do kłótni między nim, a Teslą. Skończyło się to zwolnieniem serbskiego naukowca z firmy Edisona, który nie zapłacił ani centa Tesli za wykonaną przez niego pracę.
Trudne początki i własna firma Tesli
Po zwolnieniu z firmy Edisona, Tesla znalazł się w bardzo trudnym położeniu. Naukowiec miał duże problemy w znalezieniu nowej pracy, dlatego imał się wszystkiego, m.in. kopał rowy, co paradoksalnie okazało się punktem zwrotnym w jego historii. Otóż Tesla poznał wtedy właściciela firmy, w której pracował (Western Union Telegraph Company), który pomógł mu powołać do życia swoją własną firmę - Tesla Electric Light Company.
To właśnie wtedy Serb pokazał swoje niesamowite zdolności opracowując m.in. metody generowania oraz przesyłania prądu przemiennego. Aby uświadomić sobie jak wielkim było to osiągnięciem warto zauważyć, iż także obecnie pomysł Tesli jest powszechnie wykorzystywany w elektrowniach oraz sieciach przesyłowych! Mało tego, Nikola zaprojektował wtedy także: silnik elektryczny oraz świetlówkę, a także wraz z George'em Westinghouse'em (również wynalazca) zbudował elektrownię prądu przemiennego wraz z linią przesyłową.
Silnik elektryczny Tesli
Rozwiązania Tesli stawały się coraz popularniejsze. Zagrażało to firmie Edisona, którego urządzenia opierały się na prądzie stałym. Mimo czarnego pijaru, prąd przemienny Tesli posiadał zdecydowanie więcej zalet i zaczął powoli dominować w USA. Edison zrozumiał, że tę bitwę przegrał i nie pozostaje mu nic innego jak odkupić patenty od Tesli, aby samemu móc przejść na prąd przemienny. Sprawa stosowania prądu stałego została całkowicie zamknięta, gdy Tesla pokazał światu swój nowy wynalazek turbinę wodą, która wytwarzała prąd przemienny.
Cewka wysokonapięciowa oraz radio
Powszechnie twierdzi się, że pierwszym wynalazcą radia był Włoch o nazwisku Marconi. Okazuje się jednak, że nie jest to do końca prawdą. Marconi w swoim pomyśle wykorzystał cewkę wysokonapięciową, która została już opatentowana przez Teslę. Poza tym, Serb pracował także nad konstrukcją radia i spóźnił się z jego opatentowaniem o kilka dni.
Tesla jednak nie dał za wygraną i próbował odzyskać patent na radio. Ostatecznie długi proces sądowy wykończył finansowo Serba. Dodatkowo Włoch otrzymał nagrodę Nobla właśnie za budowę radia, co zdruzgotało Teslę. Jednak ostatecznie w 1943 roku sąd najwyższy Stanów Zjednoczonych przyznał prawo do patentu na radio Tesli. Jednak wtedy Nikola już nie żył. I tak oto Marconi otrzymał nagrodę Nobla za opracowanie radia, na który patent ostatecznie posiadał Tesla.
Nad czym jeszcze pracował Tesla?
Robotyka
Nikola Tesla skonstruował pilot radiowy, a także urządzenia (roboty), które mogły być zdalnie sterowane za pomocą owego pilota. Naukowiec jednak na tym nie poprzestawał i wyposażył swoje roboty w specjalne czujniki, które dawałyby im możliwość autonomicznego poruszania się w terenie.
Łódź zdalnie sterowana
Cewka Tesli
Poniżej zamieszczono filmik z cewką wysokonapięciową, która jest jednym z najbardziej widowiskowych wynalazków Nikola Tesli.
Wolna energia
Tesla przez znaczną część swojego życia pracował nad możliwością pozyskiwania tzw. wolnej energii (ang. free energy). Można powiedzieć, iż naukowiec ten był prekursorem tego typu ruchu na świecie. Jego dążenia w tym kierunku opierały się m.in. na pracy nad jednobiegunową prądnicą Faradaya, która miała być rzekomo urządzeniem generującym wolną energię. Tesla opatentował również aparat do wykorzystywania energii promienistej, która miała być czymś w rodzaju odbiornika wolnej energii. Tesla 10 lipca 1931 stwierdzić, iż po 25 latach udało mu się stworzyć urządzenie do ujarzmiania promieni kosmicznych, aby służyły jako napęd. Osiągnięcia Tesli w dziedzinie wolnej energii nie zostały jak dotąd potwierdzone.
Śmierć Nikoli Tesli
Sava Kosanović, który był siostrzeńcem Tesli twierdził z całą stanowczością, że zaraz po śmierci wuja (7 stycznia 1943), z jego biura zniknęły wszelkie dokumenty oraz osobiste notatki, które dotychczas nie ujrzały jeszcze światła dziennego. Faktem jest także to, że po śmierci Tesli wszelkie jego posiadłości zostały skonfiskowane przez rząd USA.
Należy pamiętać, iż obecna cywilizacja zawdzięcza bardzo wiele Tesli. Jak twierdzi Tom McNichol w swojej książce AC/DC: The Savage Tale of the First Standards War „Współczesny, uprzemysłowiony świat jest (...) jego dzieckiem. Tesla (...) - dostrzegał rzeczy, których nikt inny nie zauważał”.