Profil na FB

Jakie cb radio wybrać?

Samochody z nienaturalnie długimi antenami stały się już częścią krajobrazu na polskich drogach. Współpracujące z nimi radiotelefony pozwalają na komunikację głosową z innymi użytkownikami drogi oddalonymi od nas o kilka, a w sprzyjających okolicznościach nawet o kilkanaście kilometrów.

Dlaczego jednak kierowcy tak chętnie sięgają po CB radia? Otóż urządzenia te znakomicie sprawdzają się w przekazywaniu informacji na temat szeroko rozumianych warunków panujących na drogach. Wszystko to całkowicie za darmo i bez żadnych koncesji – wystarczy tylko kupić odpowiedni sprzęt.

Podstawowe informacje

Nazewnictwo

Nazwa CB jest akronimem dwóch angielskich słów Citizen Band, co w języku polskim znaczy dosłownie pasmo obywatelskie. Dlatego CB radio nazywane jest też radiostacją pasma obywatelskiego.

Historia

Pierwsze CB radio skonstruował Al Gross w 1943 roku. W 1958 amerykańska Federalna Komisja Łączności wydzieliła w paśmie 27 MHz 23 kanały z przeznaczeniem dla radiostacji pasma obywatelskiego. W Polsce CB radia upowszechniły się w latach 90. XX wieku – początkowo było 28 kanałów.

Prawo

Według rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2007 roku (Dz. U. z 2007 r. Nr 138, poz. 972) nie jest potrzebne żadne zezwolenie do nadawania sygnału radiowego w zakresie stosowanym przez CB radia (26,960-27,410 Mhz). Należy jednak pamiętać, iż moc wyjściowa nadajnika dla DSB-AM nie może przekraczać 4 W, a dla SSB-AM 12 W.

Typy CB-radiów

Większość kupujących CB radia z pewnością będzie zainteresowanych ich przewoźnym wariantem, który wykorzystywany jest w samochodach. Warto jednak wiedzieć, iż istnieją także urządzenia przystosowane do nieco innych celów.

TypRodzajOpis
Przenośne

Przykład: Midland Alan 42 Multi

Zwykle działają na własnym źródle zasilania, chociaż niektóre modele można podłączyć do gniazda zapalniczki w samochodzie. Mają też wbudowaną antenę, jednak spotykane są urządzeń, do których można także podpiąć antenę zewnętrzną. Z wyglądu podobne do Walkie-talkie, jednak są od nich dużo bardziej rozbudowane. Wykorzystywane zwykle do pracy w terenie. Można je także stosować w samochodach, jednak nie jest to praktykowane ze względu na spore zakłócenia. Zasięg do kilku kilometrówMidland Alan 42 Multi
Przewoźne

Przykład: Midland Alan 48 Plus Multi

Stosowane w samochodach osobowych, ciężarowych, autobusach. Muszą być podłączone do zewnętrznego źródła zasilania oraz anteny. Wyglądem przypominają radia samochodowe. Zasięg do kilkunastu kilometrówMidland Alan 48 Plus Multi
Stacjonarne

Przykład: Galaxy DX 98 VHP

Duże gabaryty, spore możliwości konfiguracji, a także rozległy zasięg, to najważniejsze cechy tych urządzeń. CB radia stacjonarne wykorzystywane są do tworzenia tzw. stacji bazowych. Wymagają zwykle wysokiej anteny. Zasięg do kilkudziesięciu kilometrów. W Internecie istnieją mapy z naniesionymi stacjami bazowymiGalaxy DX 98 VHP

Kanały

Jak wspomniano wyżej CB radia pracują w zakresie 26,960 MHz – 27,410 Mhz. Zakres ten podzielony jest na 40 kanałów, na których możemy się komunikować. Należy jednak pamiętać, iż kilka kanałów jest zarezerwowanych do ściśle określonych celów:

Nr 9 - (kanał ratunkowy)

Używa się go jedynie w nagłych sytuacjach. Wraz z upowszechnieniem się telefonów komórkowych nie prowadzi się stałego nasłuchu tego kanału. Jednak czasami niektóre jednostki straży pożarnej lub amatorzy w stacjach bazowych nadal nasłuchują ten kanał. „Dziewiątka” wykorzystywana jest także w przypadku klęsk żywiołowych, gdy inne środki komunikacji zawodzą.

Nr 19 - (kanał drogowy)

Podawane są na nim informacje o warunkach panujących na drogach: natężenie ruchu, wypadki oraz kolizje, kontrole policyjne itd. Można na nim także sprawdzać poprawność działania CB radia. Kanał ten jest najczęściej wykorzystywany przez kierowców podczas jazdy.

Nr 28

Wywoływanie stacji bazowych. Kanału tego często nasłuchuje się z dala od miast.

Pamiętaj, iż jeżeli zamierzasz skorzystać z danego kanału, to najpierw sprawdź czy ktoś nie prowadzi na nim już rozmowy. Jeżeli jednak chcesz się wtrącić, to w przerwie mówisz break.

Przedni panel

Panel przedni CB radia na przykładzie K-PO DX-5000
Panel przedni CB radia na przykładzie K-PO DX-5000
  • ON/OFF/VOLUME - wł/wył urządzenia oraz głośność
  • SQUELCH - służy do określania przy jakiej wartości szumów włączany jest sygnał audio w głośniku. Najwięcej szumów dochodzi do nas, gdy SQUELCH skręcony jest maksymalnie w lewo
  • ECHO - włączanie funkcji echo
  • TONE - określanie wartości echo
  • RF GAIN - Służy do precyzowania czułości urządzenia. Im czułość będzie większa, tym będziemy odbierać słabsze sygnały – z bardziej oddalonych nadajników. Nie należy jednak przesadzać, gdyż ustawienie zbyt dużej wartości spowoduje, iż sygnał w głośniku będzie słabej jakości, a często nawet niezrozumiały – słabe, dalekie sygnały. Największą czułość uzyskamy, gdy RF GAIN będzie maksymalnie skręcony w prawo
  • RF POWER - ustawianie mocy wychodzącej
  • BAND - przełączanie podzakresów
  • MODE - ustawienie modulacji – powinna być taka sam jak naszego odbiorcy
  • CLARIFIER - dokładne strojenie częstotliwości
  • PUSH - po naciśnięciu będziemy mogli zmieniać częstotliwość w większym zakresie
  • Przełącznik kanałów - wybieranie kanałów
  • Wyświetlacz kanałów - ekran pokazuje numer aktualnie nasłuchiwanego kanału
  • Dioda TX/RX - dioda przyjmuje barwę zieloną, gdy odbieramy sygnał oraz czerwoną, gdy go nadajemy
  • Wyświetlacz LCD - pokazuje informacje o aktualnie uruchomionych funkcjach, trybach pracy itd.
  • DW lub LCD OFF - dzięki funkcji DW mamy możliwość nasłuchiwania dwóch kanałów w tym samym czasie. Z kolei LCD OFF wyłącza wyświetlacz
  • EMG lub S/RF - włączenie kanału ratunkowego
  • SWR lub TOT - aktywny SWR sprawia, że urządzenie pracuje jak reflektometr, czyli mierze poziom SWR. TOT z kolei chroni przed spaleniem urządzenia spowodowanym zbyt długą pracą
  • NB/ANL lub LOCK - NB/ANL ogranicza szumy słyszane w słuchawce. LOCK blokuje część przycisków
  • +10KHZ lub HI-CUT - +10KHZ podnosi częstotliwość o 10 kHz. HI-CUT z kolei usuwa wysokie tony
  • ROGER BEEP - ROGER BEEP emituje sygnał dźwiękowy
  • SCAN - przeszukiwanie kanałów w celu znalezienia sygnału
  • FUNC - pozwala uruchomić panel funkcyjny urządzenia
  • UP - przejście do następnego kanału
  • AQ - blokowanie szumów
  • DOWN - przejście do poprzedniego kanału

Parametry

Sposób montażu

Antenę możemy zamontować na 3 sposoby. Pierwszy, bardziej inwazyjny, polega na wywierceniu w karoserii otworu o odpowiedniej średnicy, w którym umieścimy tzw. główkę anteny – zostanie ona tam już na stałe. Do główki przykręcamy antenę.

Antena wiercona President

Antena wiercona President

Kolejny sposób to montaż anteny na podstawie magnetycznej, którą przyczepiamy do karoserii. Jest to najczęściej spotykane rozwiązanie.

Antena z magnesem Sirio AS-100

Antena z magnesem Sirio AS-100

Trzecia metoda korzysta z różnego rodzaju uchwytów, które montujemy, np. na rynience (w starszych samochodach) lub klapie bagażnika.

Uchwyt na antenę CB

Uchwyt na antenę CB

Należy tutaj zwrócić uwagę, iż pierwszy sposób montażu sprawia, że wszystkie połączenia znajdują się już we wnętrzu samochodu, w przeciwieństwie do mocowania na uchwycie, który ze względu na korozję trzeba będzie co kilka lat czyścić lub wymieniać.

Zestrojenie anteny

Po zamontowaniu anteny trzeba ją obowiązkowo zestroić. Jeżeli tego nie zrobimy, to w najlepszym przypadku ucierpi na tym zasięg CB radia, a w najgorszym spalimy końcówkę mocy. Dlaczego jest to tak ważne? Źle zestrojona antena sprawia, że część mocy zamiast być emitowana w eter wraca z powrotem do urządzenia. Antenę stroimy za pomocą reflektometru. Antenę stroi się na pierwszym oraz czterdziestym kanale. Więcej informacji znajdziesz w instrukcji obsługi reflektometru.

Długość falowa a długość anteny

CB radia wykorzystują fale elektromagnetyczne o długości 11 metrów. Do pracy z taką falą najlepsza byłaby antena o identycznej długości. Nie trudno zauważyć, iż wykorzystanie takiej anteny w jakimkolwiek pojeździe byłoby niemożliwe. Dlatego też stosuje się anteny o mniejszych rozmiarach 1/4, 1/2, 5/8, 7/8, co symbolizuje stosunek wysokości anteny do długości fali nośnej. Jest tutaj jednak pewien haczyk, gdyż nawet antena 1/4 długości fali miałaby 2,75 m, co i tak jest zbyt dużo jeżeli myślimy o montażu na samochodzie. Z tego też względu producenci sztucznie wydłużają anteny za pomocą indukcyjności do pełnych rozmiarów. Dlatego przykładowa antena o długości fali 5/8 będzie mieć np. 1,5 m. Szczegółami nie musimy sobie zawracać głowy. Warto jednak wiedzieć, iż anteny o poszczególnych długościach emitują fale pod określonymi kątami:

  • 1/4- 29°
  • 1/2-18°
  • 5/8- 12°

Z punktu widzenia CB radia montowanego w samochodzie pożądanym jest, aby fala była emitowana jak najniżej nad horyzontem, co zapewni nam antena 5/8.

Zasięg a długość fizyczna anteny

Wpływ na zasięg ma bezpośrednio długość anteny. Jest to duże uproszczenie, ale można przyjąć, iż na każde 0,1 m anteny przypada 1000 metrów zasięgu. Dlatego dla przykładu 1 metrowa antena powinna pozwolić na zasięg w granicach 10 000 metrów (10 km). Powyższe wyliczenia należy traktować czysto orientacyjnie.

Tak czy inaczej pamiętajmy, iż zawsze dłuższa antena będzie miała dużo większy zysk oraz sprawność. Dlatego zwykle krótkie anteny wykorzystujemy w mieście. Z kolei długie, np. około 2 metrowe, stosowane są poza miastem.

Moc anteny

Możemy śmiało powiedzieć, iż producenci podają moc anten jedynie ze względów marketingowych. W Polsce radiotelefony CB dysponują mocą 4 W. Na rynku spotykamy jednak anteny o mocach 500, a nawet 1 000 W. Jak widać ten parametr nie będzie miał żadnego przełożenia na czułość odbiornika. Producenci tłumaczą, iż podają moc, aby poinformować kupujących z jaką maksymalną mocą może dana antena pracować. Problem w tym, że nasze CB radio nigdy nie będzie pracować z tak dużymi mocami.

Zysk energetyczny

Jeden z istotniejszych parametrów. Mówi nam jak duże wzmocnienie ma dana antena. Zysk energetyczny podaje się w decybelach. Parametr ten musi być podany w relacji do czegoś innego. Przeważnie w przypadku anten CB wzorcem jest anizotropowa antena z zyskiem 0 dBi. Należy przy tym pamiętać, iż zysk energetyczny jest obiektem wielu nadużyć, zwłaszcza w przypadku tańszych anten. Tam nie za bardzo wiadomo co konkretnie za wzór obrał producent. Na rynku spotyka się modele z zyskiem od +1 dBi do +6 dBi. Im więcej tym lepiej.

Częstotliwość strojenia

Parametr informuje nas o tym w jak szerokim paśmie dana antena może pracować. Na rynku spotykane są anteny obsługujące pasmo od 600 do 2 600 kHz. Lepiej wybierać anteny o szerszym zakresie – przynajmniej 1 200 kHz.

Slang

Użytkownicy CB radiów wykształcili swój własny slang, który dla wielu będzie niezrozumiały.

  • Scania: skakanka
  • Mercedes: merc
  • Jelcze: jelonek
  • Volvo: globtroter
  • Man : Maniek
  • Policjanci: miśki, misie, smerfy
  • Policjant z radarem: suszarka, laser
  • Policjant na motocyklu: miś na hulajnodze, hulajnoga
  • ITD (Inspekcja Transportu Drogowego): krokodylki, zieloni, inspektorki
  • Pojazd jadący na sygnale: na bombach
  • Użytkownicy CB radia (mobilni): koledzy, mobilki
  • Autobus: szklarnia
  • Osobówka: karakan
  • Traktor: lepper
  • Ciągnik siodłowy: koń
  • Nauka jazdy: pielgrzym
  • Cysterna: Red Bull
  • Chłodnia: lodówka
  • Grucha: betoniarka
  • Naczepa: teściowa
  • Wywrotka: wanienka
  • Jadący wolno pojazd: regulator ruchu
  • Plandeka na przyczepie: firanka
  • Plandeka starego typu (cała otwierana): szmata
  • Fotoradar: puszka, fotograf
  • Radar przenośny: śmietnik
  • Nie ma policji ani innych problemów: (masz) czysto
  • Przerwa w podróży: pauza
  • Korek na drodze: jest zatkane, kocioł
  • Paliwo: oranżadka, lemoniada
  • Zaoszczędzone paliwo: oszczędności
  • radiotelefon CB: radyjko
  • Baza stacjonarna: stacjonarka
  • Antena CB: bat
  • Zawracanie: zawrotka, oberek
  • Szerokiej drogi: szerokości
  • Przyczepnej drogi: przyczepności
  • Wyłączam się z nasłuchu: wycinam się
  • Wszyscy z CB radiem jadącym w kierunku .. : ogólny w kierunku ...
  • Na razie, cześć: bajo
  • Czy stoi policja (lub są jakieś problemy) na drodze do… : mobilki jak dróżka/ścieżka/sytuacja w kierunku ...
  • Droga: ścieżka, dróżka
  • Pas techniczny, pobocze: margines
  • Coś piszczy: żeni ci się
  • Chcę włączyć się do rozmowy: break

Nasłuchując CB często spotkasz się z tajemniczo brzmiącymi liczbami. Mają one oczywiście ściśle określone znaczenie:

  • 22: mam to gdzieś
  • 51: trzymaj się
  • 55: wszystkiego najlepszego
  • 69: bardzo serdeczne pozdrowienia
  • 73: pozdrowienie kończące rozmowę
  • 88: buziaki
  • 99: spadaj
  • 144: łóżko
  • 144+2: sam w łóżku
  • 318: przerwa na piwo i posiłek
  • 600: telefon
  • 813: przerwa na siusiu
  • 1000: ciężarówka

Co jeszcze?

  • Środek ciężkości anteny - wybierajmy anteny o jak najniżej umieszczonym środku ciężkości (cewki powinny być jak najniżej). Dzięki temu antena będzie bardziej stabilne podczas jazdy
  • Modulacje - na polskich drogach najczęściej stosuje się modulację AM (modulacja amplitud). Pozwala ona komunikować się na stosunkowo długich dystansach. Obecnie sprzedawane radioodbiorniki CB wspierają także modulację FM (modulacja częstotliwości). FM charakteryzuje dobra jakość dźwięku oraz większa odporność na zakłócenia
  • Średnica otworu mocowania anteny - powinna ona być możliwie jak najmniejsza

Dodaj opinię o poradniku


Informujemy, iż wprowadzone przez Ciebie dane osobowe w powyższym formularzu komentarza będą wykorzystywane tylko w celu publikacji Twojej wypowiedzi na niniejszej stronie. Więcej informacji w polityce prywatności.