Jaki czytnik ebooków wybrać?
Czytanie książek w formacie cyfrowym (ebook – ang. electronic book) nie jest nowym pomysłem. Digitalizacja słowa drukowanego zaczęła się upowszechniać wraz z pojawieniem się pierwszych komputerów osobistych. Jednak czytanie tekstu na monitorze, zwłaszcza przez długi czas, strasznie męczy wzrok. Sytuacja zmieniła się, gdy naukowcy opracowali wyświetlacze, które nie emitują światła, a jedynie go odbijają – podobnie jak papierowe książki.
Spis treści
Ekran
Komfort czytania zależy niewątpliwie od jakości wyświetlacza oraz jego parametrów. W tym względzie powinniśmy zwrócić uwagę na:
- Rodzaj wyświetlacza
- Rozdzielczość
- Przekątną
- DPI
Rodzaje wyświetlacza
Rewolucja na rynku czytników ebooków przyszła wraz z pojawieniem się wyświetlaczy pasywnych – odbijających światło. Obecnie dominującą technologią tego typu jest E-Ink. Istnieją również czytniki z ekranami LCD.
Papier elektroniczny (E-Ink)
Sposób działania
Wyświetlacz wypełniony jest przezroczystą substancją, w której zawieszone są miniaturowe kapsułki (nawet kilka milionów). Wewnątrz kapsułek, także zawieszone w przezroczystej substancji, są dodatnio naładowane białe barwniki oraz ujemnie naładowane czarne barwniki.
Czytnik z ekranem E-Ink: Amazon Kindle Paperwhite II
Z kolei same kapsułki umieszczone są pomiędzy dwiema elektrodami. W zależności od potencjału elektrycznego elektrod na ekranie widoczne są białe lub czarne piksele - pochodzące z naładowanych elektrycznie barwników wewnątrz kapsułek.
Zalety oraz wady czytników
- Najważniejsze zalety:
- Nie męczy wzroku - jakość porównywalna ze zwykłą książką. Możliwość czytania nawet podczas słonecznej pogody
- Ekran zużywa niewiele prądu - dzięki temu na jednym ładowaniu czytnik może działać nawet kilka tygodni!
- Najważniejsze wady:
- Tylko odcienie szarości - brak możliwości wyświetlania kolorów
- Ekran nie przewija się płynnie - wynika to z długiego czasu odświeżania
Stopnie szarości
Jak już wspomniano czytniki z ekranami pasywnymi wyświetlają obraz tylko w odcieniach szarości. Kluczowym jest, aby tych odcieni było jak najwięcej. Obecnie standard to ekrany z 16 stopniową skalą szarości.
Ekrany LCD
Mamy tutaj do czynienia z dobrze znanymi wyświetlaczami ciekłokrystalicznymi (LCD), które spotykane są chociażby w smartfonach, tabletach, czy monitorach. Możemy wręcz powiedzieć, iż czytnik z ekranem LCD, to tak naprawdę tablet, którego producent położył szczególny nacisk na funkcje odczytywania ebooków. Chociażby z tego względu urządzenia tego typu charakteryzują się dużym stopniem multimedialności.
Czytnik z ekranem LCD: Prestigo PER5574BC
- Najważniejsze zalety:
- Multimedialność - funkcje znane z tabletów, np. Internet, filmy, gry
- Kolorowy wyświetlacz - pełna gama kolorów
- Najważniejsze wady:
- Ekran męczy wzrok - ekran aktywny, podświetlający wyświetlacz od spodu. Czytanie na wolnym powietrzu, zwłaszcza przy świecącym Słońcu, jest praktycznie niemożliwe
- Krótki czas pracy - bateria trzyma kilka, kilkanaście godzin
Rozdzielczość, przekątna oraz dpi
Rozdzielczość
Obraz na ekranie tworzony jest przez pewną skończoną ilość punktów (pikseli). Im tych punktów będzie więcej, tym wyświetlany obraz będzie dysponował większą szczegółowością.
Parametr ten podawany jest w postaci dwóch wartości, np. 1024×768. Pierwsza z nich to ilość pionowych rzędów, natomiast druga odnosi się do poziomych wierszy. Gdy przemnożymy te dwie wartości, to otrzymamy całkowitą ilość pikseli na ekranie, np. 1024×768 = 786 432 punktów.
Jaką rozdzielczość wybrać? Otóż obecnie dominują czytniki z wyświetlaczami 800×600 oraz 1024×768. Im wartość tym lepiej, ponieważ uświadczymy większej liczby szczegółów.
Przekątna
Przekątna wyrażana jest w calach (1 cal to 2,54 cm). Wartość ta mierzona jest pomiędzy dwoma przeciwległymi rogami ekranu. Im większa przekątna tym lepiej. Na chwilę obecną na rynku dominują ekrany o przekątnej 6 oraz 7 cali.
Jak mierzymy przekątną ekranu?
DPI
Analizując tylko rozdzielczość wyświetlacza trudno jest jednoznacznie stwierdzić czy podana wartość to dużo, czy mało. Wszystko dlatego, iż dana rozdzielczość, np. 800×600 może być spotykana w ekranach o różnych przekątnych, np. 6 lub 8 cali. Nie trudno zauważyć, iż ekran 8 calowy będzie posiadał większe piksele, a tym samym obraz będzie bardziej rozmyty (mniej wyraźny).
W tym miejscu z pomocą przychodzi na parametr: DPI (ang. Dots Per Inch - punkty na cal). Informuje on nas o ilości punktów (pikseli) przypadających na 1 cal. Dla przykładu 100 dpi, to 100 puntów w jednym calu, czyli 100 × 100 = 10 000 punktów w calu kwadratowym.
Jak widać powyżej parametr ten jest bardzo miarodajny i może służyć do porównywaniu jakości wyświetlanego obrazu bez zwracania uwagi na rozdzielczość oraz przekątną. Dostępne na rynku wyświetlacze czytników mają od 150 do nawet 265 dpi. Warto, aby parametr ten oscylował wokół 200 dpi – im więcej tym lepiej.
Rozdzielczość ekranu, a przekątne
Rozdzielczość | Przekątne |
---|---|
800x480 | 5 i 7 calowe |
800x600 | 4.3, 5, 6 i 8 cali |
1024x768 | 6 cali |
1200x824 | 9,7 cala |
1440x1080 | 6, 6.8 cala |
Obecnie dominują czytniki (najwięcej modeli na rynku) o przekątnej 6 cali z rozdzielczością 800×600.
Pamięć wewnętrzna
Czytnik jest w stanie przechowywać setki, jeżeli nie tysiące różnych książek, czasopism i innych dokumentów elektronicznych. To ile ebooków zmieścimy zależy od pojemności pamięci wewnętrznej, która wynosi zwykle 2 (2048 MB) lub 4GB (4096 MB). Dla porównania plik 400 stronicowy w formacie PDF zajmuje około 4MB.
Slot na kartę pamięci
Pamięć wewnętrzna (zamontowana na stałe) nie jest jedyną jaką może zaoferować czytnik. Otóż niektóre modele posiadają wbudowany slot na zewnętrzną kartę pamięci - tak jak niektóre aparaty cyfrowe lub telefony. Zwykle jest to standard SD (microSD). Niektóre urządzenia obsługują karty o pojemnościach nawet 64GB.
Formaty czytanych plików
Czytniki ebooków pozwalają na odczytywanie plików w różnych formatach. Najpopularniejsze z nich, to:
Format | Opis |
---|---|
Format stworzony przez Adobe Systems. Bardzo dobrze oddaje strukturę oryginalnej książki. Ma podział na strony | |
doc, docx | Rozszerzenie z programu Microsoft Word. Głównie służy do zapisu tekstu, jednak format obsługuje także różnego rodzaju grafiki i wykresy |
txt | Umożliwia jedynie zapis prostego tekstu |
rtf | Plik tekstowy z ograniczoną możliwością formatowania |
HTML (XHTML) | Język (również rozszerzenie plików), który umożliwia generowanie stron internetowych |
FictionBook | Pliki w tym standardzie posiadają rozszerzenie .fb2. FictionBook oparty jest o XML. Format popularny zwłaszcza w Rosji |
Mobi (dla Kindle) | Opary o XHTML. Posiada rozszerzenie .mobi lub .prc. Jest własnością firmy Amazon - wykorzystywany na czytnikach Kindle. Jednak po zainstalowaniu odpowiedniego oprogramowania możliwe uruchomienie na innych czytnikach |
AZW (dla Kindle) | Pochodny formatu Mobi. Wykorzystywany na czytnikach Kindle – po zainstalowaniu oprogramowania obsługiwany również na innych czytnikach |
KF8 - Kindle Format 8 (dla Kindle) | Uważany za następcę Mobi. Opiera się o język HTML 5 oraz kaskadowe arkusze stylów (wersja CSS 3). Dedykowany dla Kindle, jednak po zainstalowaniu odpowiedniej aplikacji obsługiwany w innych czytnikach |
EPUB | Bardzo elastyczny format – w najnowszej wersji oparty o HTML 5 oraz CSS 3. ebooki w tym formacie dobrze wyglądają na każdym urządzeniu – nie tylko na czytniku. Brak podziału na strony. Obsługuje grafikę rastrową i wektorową, umożliwia powiększanie czcionki, wspiera DRM i metadane. EPUB uważany jest za darmowy odpowiednik Mobi (AZW, KF8). Kindle nie odczytuje EPUB, ale możliwa jest jego konwersja, np. za pomocą programu Calibre |
W Polsce dominującym formatem wśród ebooków są: MOBI (wraz z pochodnymi formatami) oraz EPUB.
Warto także pamiętać, iż niektóre z czytników mają również możliwość odtwarzania audiobooków. Są to pliki dźwiękowe w formatach: wav, wma, ogg oraz mp3.
Ponadto powszechną funkcją jest odczytywanie plików zdjęciowych np. w formatach: jpg, gif, tif, bmp oraz png. Na czytnikach z ekranami pasywnymi będą one jednak wyświetlone jedynie w odcieniach szarości.
Aplikacje
Najpopularniejsze aplikacje do czytania ebooków (odczytywane formaty oraz wspierane platformy):
Aplikacje | Opis | Platforma |
---|---|---|
Adobe Reader | Microsoft Windows, Linux, Mac OS | |
AlReader | HTML, RTF, EPub, SXW, TCR, FB2, ODT, ZABW, DOC, DOCX, ABW, RB | Microsoft Windows, Pocket PC, Windows Mobile |
FBReader | FictionBook, EPUB, HTML, PalmDoc, plucker, zTxt, CHM, TCR, RTF, mobi (bez DRM), OEB | Android, Microsoft Windows, Linux |
Cool Reader | MOBI, DOC, TXT, FB2, RTF, TCR, EPUB, HTML, CHM, PDB | Android, Microsoft Windows, Linux |
Słownik pojęć
- WiFi: większość czytników posiada wbudowaną karę WiFi do łączenia z Internetem
- Modem 3G: istnieją czytniki z wbudowanym modemem 3G. Umożliwia on łączenie z Internetem za pomocą sieci GSM – analogicznie do telefonów komórkowych
- USB: port wykorzystywany do łączenia z komputerem (laptopem, tabletem)
- Czytanie na głos (TTS – ang. Text To Speech ): niektóre czytniki posiadają wbudowany syntezator mowy, np. IVONA. Dzięki temu mają możliwość czytania ebooków na głos
- Multimedialność (odtwarzanie filmów, Internet, gry): funkcje osiągalne w czytnikach z funkcją tabletów, chociaż dostęp do Internetu możliwy jest także w większości czytników pasywnych, jednak tam ma bardzo ograniczone możliwości (ekran niewyświetlający kolorów) – zakup książek, aktualizacja oprogramowania, prosta przeglądarka stron, poczta elektroniczna
- Waga urządzenia: powinna być jak najmniejsza, zwłaszcza gdy czytnik będzie często zabierany poza dom
- DRM (ang. Digital Rights Managemen): cyfrowe zabezpieczenie stosowane w ebookach (plikach). Ogranicza np. ilość możliwych kopi pliku bądź całkowicie uniemożliwia kopiowanie. DRM może także zabezpieczać przed modyfikacją lub ograniczać czasowo możliwość odczytu
- WM (ang. Watermark): umieszczenie znaku wodnego generowanego na etapie zakupu
Ceny
Ceny czytników ebooków kształtują się pomiędzy 250 – 1 000 zł:
- Budżetowe: do 350 zł
- Średni segment (zwykle z przyciskami): 350 – 500 zł
- Wyższy segment (przeważnie z ekranami dotykowymi): od 500 zł w górę