Jaki zasilacz wybrać?

Ogólna ocena: 5.00 (3 głosy)

: Kategoria: Komputery; Zmiana: 08 marca 2019; Autor: Admin; Odsłony: 23064

Składając zestaw komputerowy myślimy o tym, aby znalazła się tam wydajna kart graficzna, dobry procesor oraz pojemny dysk. W stosunku do innych podzespołów, a zwłaszcza zasilaczy, stosujemy zasadę „im tańsze, tym lepsze”. Jest to jednak nad wyraz błędne założenie, które czasami w bardzo wymowny sposób o sobie przypomina.

Komputer tworzą liczne podzespoły elektroniczne, które są bardzo podatne na uszkodzenia. Z pozoru niewielkie wahania napięcia, bądź natężenia prądu, mogą doprowadzić do nieodwracalnych zmian, co może skutkować koniecznością wymiany całej płyty głównej, dysku, bądź samego procesora.

Moc

To właśnie ten parametr wysuwa się na pierwszy plan. Jednostką mocy jest Wat. Dzięki temu parametrowi wiemy, jak dużo energii elektrycznej jest w stanie przekazać zasilacz do poszczególnych podzespołów. Należy pamiętać, iż w ogólnych specyfikacjach zasilaczy, możemy przeczytać informacje o tzw. zsumowanej mocy zasilacza, np. 500 W. W rzeczywistości sprawa jest trochę bardziej skomplikowana.

Przede wszystkim powinniśmy tutaj przypomnieć sobie jeden z podstawowych wzorów fizycznych na temat mocy prądu stałego. Otóż moc taka liczona jest zgodnie ze wzorem P = U * I, gdzie P – moc, U – napięcie, I – natężenie prądu.

W tym momencie możemy przejść do omówienia kolejnej kwestii. Otóż należy pamiętać, iż różne podzespoły komputerowe zasilane są prądem o różnym napięciu, np. 12V (karta graficzna, procesor), 5V (po części napęd optyczny, dyski, a także komponenty płyt głównej), albo 3,3V (pamięć RAM). Są to tzw. linie napięciowe.

W tym miejscu nie trudno się domyślić, iż moc na poszczególnych liniach będzie różna i zależna od natężenia prądu oraz oczywiście napięcia na linii. Aby w jeszcze większym stopniu zrozumieć czym jest moc w zasilaczu komputerowym oraz jej różną wartość na poszczególnych liniach napięciowych, polecam zapoznać się z tabliczką znamionową poniżej:

Na przykładzie powyżej, mamy 5 linii napięciowych:

Linia +3,3V oraz linia +5V, które są w stanie wygenerować 180W
4 linie +12V dostarczających 900W
-12V - 93,6W
+5VSB - 32,5W

Podawana przez producenta moc 1000 W, to moc zsumowana z poszczególnych linii. Dlatego miarodajną informację możesz uzyskać dopiero analizując tabliczkę znamionową zasilacza. Ważne, aby szczególną wagę przywiązywać do linii +12V ze względu na to, iż to właśnie z niej zasilane są najbardziej prądożerne podzespoły, czyli karta graficzna oraz procesor. Jeżeli mamy na myśli średniej klasy komputer np. z procesorem Intel Core i5 3470 oraz kartą graficzną GeForce GTX 650, to linia +12 V powinna dostarczać moc o wartości przynajmniej 300 W. Wydajniejsze układy, dedykowane graczom, w których dodatkowo zwiększamy częstotliwość taktowania, powinny być wyposażone w zasilacze posiadające przynajmniej 500W na linii +12V.

W nowszych zasilaczach zwykle dostępnych jest kilka odseparowanych linii +12V. Musimy pamiętać, iż nie należy sumować teoretycznego maksymalnego obciążenia na każdej z linii, gdyż wyniki nie będą do końca miarodajne.

Certyfikaty sprawności

Sprawność zasilacza informuje nas o tym jak efektywnie zasilacz przekształca moc pobieraną z sieci (prąd zmienny), na moc oddawaną do poszczególnych podzespołów komputera (prąd stały). Dla przykładu 80% sprawność oznacza, iż aby wygenerować na wyjściu 80 Watów, zasilacz musi pobrać z sieci 100 Watów.

Oczywiście im sprawność jest większa, tym lepiej. Aby klienci mieli dostęp do miarodajnych informacji na temat sprawności, przyznawane są specjalne certyfikaty. Podczas testów zasilacze poddawane są różnym obciążeniom (20%, 50% oraz 100%).

Certyfikat	Obciążenie 20% [%]	Obciążenie 50% [%]	Obciążenie 100% [%]
80 PLUS Bronze	81	85	81
80 PLUS Silver	85	89	85
80 PLUS Gold	88	92	88
80 PLUS Platinum	90	94	91
80 PLUS Titanium	94	96	91

PFC (Power Factor Correction)

Układ PFC ma za zadanie podnosić tzw. współczynnik mocy, aby ten osiągnął wartość jak najbliższą 1. W praktyce będzie on dużo mniejszy niż 1 i zależny przede wszystkim od rodzaju zastosowanego układu PFC.

Aktywny PFC

Preferowane rozwiązanie, ale droższe. Umożliwia osiągnięcie współczynnika mocy na poziomie 0,90–0,99. Tak wysoki współczynnik możliwy jest do uzyskania dzięki temu, iż aktywny PFC dostosowuje się do zmian obciążenia.

Pasywny PFC

Rozwiązanie tańsze, ale dające gorsze rezultaty, gdyż osiągany jest tutaj współczynnik na poziomie 0,8-0,95. Dzieje się tak dlatego, gdyż pasywny PFC nie dostosowuje się do zmian obciążenia.

Zabezpieczenia

W zasilaczach montowane są różne układy, które mają za danie chronić go przed zmianami napięcia, zbyt wysoką temperaturą, przeciążeniami, lub zwarciem.

OVP (Over Voltage Protection) – chroni przed zbyt wysokim napięciem
SCP (Short Circuit Protection) – zabezpiecza przed zwarciem
UVP (Under Voltage Protection) – chroni przed zbyt niskim napięciem
OTP (Over Temperature Protection) – zabezpieczenie termiczne
OPP (Over Power Protection) – zabezpiecza przed przeciążeniem zasilacza

Chłodzenie

Mówiąc ogólnie, głównym zadaniem zasilacza jest zmiana napięcia przemiennego, na niskie napięcie stałe. Podczas tego procesu wytwarzana jest energia cieplna, która musi być w jakiś sposób odprowadzana na zewnątrz.

Dlatego też montuje się specjalne elementy chłodzące, które mają za zadanie pozbywać się nadmiaru ciepła. Zwykle mamy do czynienia z 3 typami chłodzenia:

Aktywne - wykorzystuje się tutaj wentylatory o różnej średnicy, które wydmuchują ciepło na zewnątrz. Zapewnia dużą efektywność chłodzenia.
Pasywne - z wykorzystaniem radiatora. Zapewnia bezgłośną pracę, nie pobiera dodatkowej energii. Mało efektywne rozwiązanie.
Półpasywne - posiada wentylator, który pracuje tylko podczas dużego obciążenia

Złącza

	Złącze	Uwagi	Zdjęcie
	MPC (Main Power Connector) - P1	Dostarcza prąd do płyty głównej. Niegdyś posiadał 20 pinów. W obecnym standardzie jest ich 24. Jednak niektóre obecnie produkowane zasilacze posiadają wtyczki P1, które można podzielić na 20 + 4 i wykorzystać zarówno w starszych, jak i nowszych płytach.
	ATX12V / EPS12V (4-pin) - P4	Posiada 4 piny. Dostarcza prąd do procesora (podłączenie do płyty głównej).
	AUX / APC (Auxiliary Power Connector)	Posiada 6 pinów. Spotykany w starszych modelach płyt głównych.
	Molex	Dysponuje 4 pinami. Wtyka niegdyś o bardzo szerokim zastosowaniu. Dostarcza prąd do napędów optycznych i dysków twardych z interfejsami w standardzie ATA, starszych kart graficznych, niektórych kard PCi
	mini Molex	Posiada 4 piny. Wykorzystywana była do zasilania stacji dyskietek.
	Złącze SATA	Dysponuje 15 pinami. Dostarcza prąd do napędów optycznych oraz dysków twardych posiadających interfejsy SATA.
	Złącze PCI-E	Złącze występuje w dwóch wariantach (6 i 8 pinów). Dostarcza energię do kart graficznych. Niektóre zasilacze posiadają złącze PCI-E 6 + 8, co zapewnia wsteczną kompatybilność wtyk.