Jaką szczoteczkę do zębów kupić?
Systematyczne mycie zębów pozwala zapobiec próchnicy oraz chorobom dziąseł. Niby każdy o tym wie, lecz nie każdy się do tego stosuje, a jeżeli już, to często nie robi tego we właściwy sposób. Dlatego tak ważne jest dobranie szczoteczki odpowiedniej dla naszego wieku, stanu uzębienia oraz ogólnej kondycji dziąseł.
W poniższym poradniku poznasz podstawowe rodzaje szczoteczek do zębów, dowiesz się na co zwracać uwagę przy ich wyborze, a także zaznajomisz się z ich podstawową charakterystyką.
Spis treści
Ręczne
Szczoteczki, które najczęściej dbają o higienę naszej jamy ustnej, to tzw. szczoteczki ręczne (manualne). Zwykle dzielone w oparciu o ilość włosia na główce.
Rodzaj | Opis | Przykłady | ||
---|---|---|---|---|
Wielopęczkowe | To one dominują w naszych domach. Na główce szczoteczki znajduje się kilkanaście pęczków włosia (zwykle 2 – 5 na szerokość oraz do kilkunastu na długość główki). Pęczki mogą być ułożone na powierzchni główki albo w równych rzędach, albo naprzemiennie | |||
Pęczkowe | Podobne do wielopęczkowych, jednak mają od nich mniejsze główki – około 3 rzędy pęczków na szerokość oraz do 5 na długość |
Elektryczne
Droższe od szczoteczek ręcznych, jednak według wielu przeprowadzonych testów lepiej radzą sobie z usuwaniem płytki nazębnej. Głowice szczoteczek elektrycznych mogą wykonywać różnego rodzaju ruchy:
Rodzaj | Opis | Przykłady | ||
---|---|---|---|---|
Rotacyjne | Głowica obraca się wokół własnej osi | |||
Oscylacyjne | Naprzemienne ruchu – raz w prawo raz w lewo | |||
Pulsacyjne | Bardzo szybkie ruchy pulsacyjne do tyłu i do przodu |
Obecnie trudno jest znaleźć szczoteczkę, której głowica wykonuje tylko i wyłącznie jeden rodzaj ruchu. Popularne są kombinacje, np. rotacyjno - oscylacyjne, rotacyjno - pulsacyjne lub rotacyjno – oscylacyjno – pulsacyjne (system 3D).
Jak można zauważyć poniżej szczoteczka elektryczna składa się z dwóch podstawowych części: masywnej rączki, wewnątrz której jest umieszczony silnik oraz akumulator (ew. baterie) oraz końcówki, na końcu której znajduje się główka pokryta włosiem.
Szczoteczka elektryczna: BRAUN ORAL-B Professional Care 1000
Istnieją szczoteczki elektryczne, które dodatkowo wyposażone są w tzw. irygator. Pozwala on na usuwanie resztek jedzenie z przestrzeni międzyzębowych. System ten tworzy pojemnik na wodę (ew. płyn do dezynfekcji) oraz specjalna końcówka zakończona dyszą, z której wydobywa się płyn pod ciśnieniem, który skutecznie usuwa pokarm z zakamarków naszych zębów, a z którym nie była sobie w stanie poradzić szczoteczka. Dobrze, aby zestaw do irygacji pozwalał na regulację siły strumienia wody.
W komplecie wraz ze szczoteczką dostajemy zwykle tylko jedną końcówkę czyszczącą. Należy pamiętać, iż końcówki powinniśmy wymieniać maksymalnie co 3 miesiące. Dodatkowo możemy dokupić końcówki o specyficznym kształcie (dostosowanym do naszego stanu uzębienia, aparatu ortodontycznego) lub zastosowaniach, np. do wybielania zębów.
Specjalistyczne
Szczoteczki tego typu wykorzystywane są w przypadku różnego rodzaju chorób lub dysfunkcji w obrębie jamy ustnej.
Rodzaj | Opis | Przykłady | ||
---|---|---|---|---|
Ortodontyczne Przykład: Curaprox CS 5460 | Pozornie niewiele się różnią od szczoteczek manualnych. W rzeczywistości posiadają trochę inne włosie. Otóż na zewnątrz pęczki są dłuższe oraz bardziej sztywne. Z kolei w środku główki włosie jest krótsze oraz bardziej miękkie. Takie rozwiązanie pozwala dokładnie czyścić obszary między zębami, a drutami aparatu | |||
Jednopęczkowe (do implantów) Przykład: Curaprox CS 1006 | Ich główkę tworzy zaledwie jeden pęczek włosia. Są to szczoteczki przystosowane do czyszczenia pojedynczych zębów oraz przestrzeni międzyzębowych. Zalecane przede wszystkim osobom posiadającym krzywe lub zachodzące na siebie zęby – można łatwo czyścić różne zakamarki. Szczoteczka jednopęczkowa sprawdzi się także u osób posiadających aparat na zębach | |||
Międzyzębowe Przykład: Curaprox CPS | Umożliwiają czyszczenie szczelin między zębami (spełniają analogiczną rolę do nici dentystycznych) | |||
Pooperacyjne Przykład: CURAPROX CS Surgical Mega-Soft | Przeznaczone dla osób po zabiegach dentystycznych lub chirurgicznych, np. po usunięciu zęba. Charakteryzuje je przede wszystkim bardzo miękkie oraz delikatne włosie |
Soniczne oraz ultradźwiękowe
Te dwa typy szczoteczek są bardzo zbliżone pod względem działania. Zarówno jedne jak i drugie czyszczą zęby generując dźwięki o wysokiej (soniczne) lub bardzo wysokiej częstotliwości (ultradźwiękowe).
Dźwięki te wprawiają w wibracje płyn (ślina, pasta), co z kolei powoduje powstawanie maleńkich bąbelków (kawitacja), które docierają do miejsc niedostępnych dla szczoteczek manualnych czy nawet elektrycznych. Efekt ten pozwala także na rozbijanie płytki nazębnej.
Dodatkowo szczoteczki ultradźwiękowe dzięki falom o bardzo wysokiej częstotliwości (nawet do 1,6 MHz) – rozbijają długie łańcuchy bakterii, co dezynfekuje jamę ustną.
Szczoteczka soniczna: Philips HX6511/50
Jak można zauważyć na powyższym zdjęciu zewnętrzna budowa szczoteczki sonicznej nie różni się od elektrycznej. Na uwagę zasługuje jednak inna główka – nie jest okrągła, a podłużna jak w szczoteczce manualnej.
Charakterystyka
Zarówno szczoteczkę manualną jak i elektryczną możemy scharakteryzować za pomocą kilku parametrów.
Ilość włókien / twardość szczoteczki
Szczoteczki mogą zawierać bardzo różną liczbę włókien. Zwykle jednak ich ilość mieści się między 1 000 - 7 000, a grubość między 0,15, a 0,30 mm. Co istotne im włókien będzie więcej, tym ich grubość będzie mniejsza, a tym samym szczoteczka będzie bardziej delikatna.
- Soft (miękka): grubość włosia między 0,15, a 0,20 mm. Z racji swojej delikatności zalecane dla osób z chorobami dziąseł, co ma zapobiec ich dodatkowemu uszkodzeniu podczas szczotkowania
- Medium (średnia): średnica pojedynczego włosia wynosi 0,20 – 0,25 mm. Szczoteczki o średniej twardości wybierane są najczęściej
- Hard (twarda): do tej grupy zaliczamy szczoteczki, w których grubość włosia oscyluje wokół 0,30 mm. Ten typ szczoteczek polecany jest osobom, które posiadają zdrowe dziąsła, jednak z racji swojej diety (częste picie kawy, palenie papierosów) posiadają skłonność do tworzenia się kamienia nazębnego
Wielkość szczoteczki
Wbrew obiegowej opinii nie ma czegoś takiego jak standardowa wielkość szczoteczki. Długość główki powinna być uzależniona od szerokości zębów. Przyjęło się, że główka nie powinna być większa niż szerokość 3 zębów.
Częstotliwość pracy (elektryczne, soniczne)
Głowice szczoteczek elektrycznych, jak zresztą wspomniono wyżej, wykonuj wiele bardzo szybkich ruchów rotacyjnych, pulsacyjnych lub oscylacyjnych. Z kolei szczoteczki soniczne (ultradźwiękowe) drgają z bardzo dużą częstotliwością:
- Szczoteczki soniczne: 25 000 - 42 000 drgań / minutę
- Szczoteczki ultradźwiękowe: około 90 mln drgań / minutę
- Ruchy rotacyjne: 7 500 - 9 000 ruchów / minutę
- Ruchy pulsacyjne: 12 000 - 40 000 ruchów / minutę
Zasilanie oraz waga (elektryczne, soniczne)
Szczoteczki elektryczne do działania potrzebują zasilania elektrycznego. Jest ono dostarczane albo za pomocą baterii, albo akumulatora. Baterie oczywiście gdy się zużyją należy wymienić na nowe. Akumulator z kolei można ładować wielokrotnie (za pomocą ładowarki dołączonej do zestawu).
Przed zakupem należy sprawdzić jak długo szczoteczka jest w stanie pracować na jednym ładowaniu (jednej baterii). Zwykle czas ten wynosi od 20 do 30 minut dla szczoteczek elektrycznych. Jeżeli dzienni myjemy zęby rano oraz wieczorem przez 2 minuty (zalecany czas), to akumulatora nie musimy ładować (wymieniać baterii) przez 5 dni (20 minut) lub 7,5 dnia (30 minut).
Szczoteczki soniczne (ultradźwiękowe) nie zużywają tak dużej ilości energii, dlatego będziemy musieli ładować je co około 2 – 3 tygodnie.
Porównanie
Jaką szczoteczkę wybrać? Odpowiedź na to pytanie wcale nie jest taka oczywista. Z wielu badań wynika, iż szczoteczki soniczne (ultradźwiękowe) charakteryzują się najlepszymi właściwościami – dobrze radzą sobie z czyszczenie przestrzeni międzyzębowych, niszczą bakterie, efektywnie usuwają płytkę nazębną itd. Ich cena jest jednak stosunkowo wysoka i nie każdy może sobie pozwolić na tak duży wydatek.
Dużo tańsze, ale również polecane przez specjalistów są szczoteczki elektryczne, jednak niektórzy twierdzą, iż złe szczotkowanie (nieodpowiedni kąt, zbyt duży nacisk) mogą powodować odsłanianie szyjek zębowych. Oczywiście nie u każdej osoby taki efekt będzie zaobserwowany tym bardziej, że szczoteczki tego typu wyposaża się w czujnik siły nacisku, który zatrzymuje ruchy szczoteczki w przypadku zbyt agresywnego użytkowania.
A co ze szczoteczkami manualnymi? Te przede wszystkim są najtańsze (powinny być jednak wymieniane co około 3 miesiące). A czy skuteczne? Uważa się, że dobrze dobrana szczoteczka manualna przy odpowiednim sposobie czyszczenia pozwala na zachowanie odpowiedniej higieny jamy ustnej, a tym samym chroni przed chorobami dziąseł oraz zębów.
Rodzaj / porównanie | Manualna | Elektryczna | Soniczna / ultradźwiękowa |
---|---|---|---|
Cena | od 10 zł | od 30 zł dla dzieci / od 50 zł dla dorosłych | od 250 zł |
Częstotliwość ładowania | Nie potrzebują zasilania | 5 – 7 dni | 2 – 3 tygodnie |
Dokładność | Zadowalająca i dobra przy dobrze dobranej główce | Dobra i bardzo dobra | Bardzo dobra |
Usuwanie płytki nazębnej | Zadowalające przy dobrze dobranych rozmiarach główki | Dobre i bardzo dobre | Bardzo dobre |
Czyszczenie przestrzeni międzyzębowych | Średnie | Dobre | Bardzo dobre |
Delikatność | Można dobrać odpowiednią miękkość włosia | Końcówki o różnej twardości włosia. Jednak niewłaściwe użytkowanie szczoteczki może przyczynić się do odsłonięcia szyjek zębowych | Zęby są czyszczone nie tyle mechanicznie, co za pomocą dźwięków o wysokiej częstotliwości, co ogranicza konieczność intensywnego dociskania szczoteczki do minimum |