Jaki okap kuchenny kupić?
Gotowaniu bądź smażeniu zawsze towarzyszy mniejsze lub większe wydzielanie pary wodnej, dymu oraz różnego rodzaju zapachów. Trochę pomocne może być otwarcie okien, jednak nie zawsze mamy je w pobliżu kuchni, a jeżeli nawet, to i tak jest to rozwiązanie mało efektywne. Co w takim razie zrobić, gdy po smażeniu na meblach osadza się tłusty nalot, a po gotowaniu widać kropelki wody na ścianie, albo po prostu po naszym domu rozchodzą się nieprzyjemne zapachy z kuchni? Problem ten można rozwiązać w stosunkowo prosty sposób – kupując okap, który zwany jest również elektrycznym wyciągiem kuchennym.
Spis treści
Miejsce montowania
Najpopularniejszy podział okapów wynika z ich sposobu montowania. Zgodnie z tym możemy wyróżnić:
- Przyścienne kominowe
- Podszafkowe
- Wyspowe
- Szufladkowe (teleskopowe)
- Uchylne
- Blatowe
Przyścienne kominowe
Są przykręcane do ściany nad płytą grzewczą – dlatego nazywane przyściennymi. Charakterystyczny jest tutaj także tzw. komin, w którym znajduje się kanał wentylacyjny oraz silnik zasysający powietrze. Nie mogą być zabudowane, dlatego zwykle posiadają przykuwający wzrok design. Są najczęściej wybierane przez kupujących.
Spotykane są także w wariancie narożnym – ich kształt umożliwia montowanie w narożniku kuchni.
Przyścienny kominowy: Globalo GROVIA 90.1
Ceny okapów kominowych zaczynają się już od okołu 150 zł, jednak największy wybór znajdziemy w przedziale 500 – 1 000 zł.
Podszafkowe
Tutaj również wiele powie nas sama nazwa – podszafkowe, czyli montowane pod szafką znajdującą się bezpośrednio nad płytą grzewczą. Posiadają niewielkie rozmiary (są płaskie bez długiego komina wylotowego), dlatego polecane są do niewielkich kuchni. Nie sprawdzą się natomiast w większych pomieszczeniach – posiadają zbyt małą wydajność.
Podszafkowy: Gorenje DKF 2600 MS
Najtańsze modele tego typu dostępne są już za około 100 zł - najbogatszy asortyment w cenach od 300 do 500 zł.
Wyspowe
Z wyglądu podobne do okapów kominowych, jednak różni je miejsce montowania. Otóż wyspowe przykręcamy do sufitu nad tzw. wyspą kuchenną. Czym jest owa „tajemnicza wyspa”? Otóż czasami kuchnie projektuje się w ten sposób, iż w ich centralnym miejscu umieszcza się kuchenkę (ew. płytę grzewczą) – miejsce to zwane jest właśnie wyspą kuchenną. Dlatego, aby kupić ten rodzaj sprzętu musimy posiadać odpowiednio wykończoną kuchnię.
Wyspowy: Akpo WK-8 ISLA Feniks 120
Zaletą okapów wyspowych jest niewątpliwie ich estetyka oraz stosunkowo duża wydajność. Wadą niestety cena, bo za najtańsze modele musimy zapłacić przynajmniej 450 zł. Największy wybór urządzeń tego typu znajdziemy w przedziale 1 000 – 2 000 zł.
Szufladkowe (teleskopowe)
Przeznaczone są do zabudowy. Większość elementów jak np. silnik są schowane wewnątrz szafki. Widocznym elementem jest jedynie płyta, która jest wysuwana w razie konieczności. Polecane do niewielkich kuchni.
Szufladkowy (teleskopowy): Akpo Light 60
Ceny zaczynają się tutaj od 200 zł (najbogatszy wybór modeli w przedziale 200 – 500 zł).
Uchylne
Również przystosowane do zabudowy. Muszą być zamontowany w specjalnej szafce, która pozwala na otwarcie dolnej części okapu.
Uchylny: Candy CE61X
Musimy za nie zapłacić przynajmniej 300 zł.
Blatowe
Posiadają bardzo nowoczesny design. Główny mechanizm umieszczony jest pod płytą grzewczą. Natomiast tuż nad nią znajduje się wlot okapu (ustawiony pod pewnym kątem).
Blatowy: Elica GME BL/A/90
Okapy blatowe imponują nie tylko wyglądem, ale również cenami, które zaczynają się dopiero od 1 000 zł. Jednak największy wybór modeli znajdziemy w przedziale 5 000 – 7 000 zł!
Sposoby wentylacji
Ogólna zasada działania okapów nie jest zbyt skomplikowana. Potrzebny jest silnik (czasem dwa), który będzie zasysał powietrze do środka i w zależności od rodzaju wentylacji będzie tłoczył je na zewnątrz lub wypuszczał z powrotem do pomieszczenia. Pozwala nam to wyróżnić dwa rodzaj obiegów:
- Otwarty (wywiewowy) - powietrze jest zasysane do kanału wentylacyjnego, aby mogło być wyprowadzone na zewnątrz. Urządzenia tego typu muszą zwykle dysponować sporą mocą, dlatego generują większy hałas. Podczas ich pracy powinniśmy otworzyć okno (jeżeli brak dodatkowej kratki wentylacyjnej) ze względu na to, iż powietrze nie trafia z powrotem do pomieszczenia – w przeciwny razie powstanie podciśnienie. O urządzeniach działających w ten sposób mówimy, iż pracują w trybie wyciągu.
- Zamknięty (recyrkulacyjny) - powietrze tłoczone jest do wnętrza okapu, tam jest przefiltrowane (filtry tłuszczowe oraz węglowe) i z powrotem trafia do kuchni. Nazwa się to trybem pochłaniacza.
Otwarty czy zamknięty?
Zwykle dostępne na rynku okapy dają możliwość wyboru tego w jakim trybie mają pracować. Obieg otwarty jest bez wątpienia bardziej efektywny, jednak obwarowany pewnymi warunkami. Przede wszystkim musimy posiadać kanał wentylacyjny, do którego podłączymy urządzenie. Mało tego, zaleca się, aby w kuchni istniały dwa niezależne od siebie kanały. Jest to spowodowane tym, iż podłączenie okapu do jednego wywiewu może zakłócić naturalną cyrkulację powietrza. Oczywiście w starej zabudowie nikt nie brał takiego rozwiązania pod uwagę, dlatego zwykle okap podłączany jest bezpośrednio do istniejącej w kuchni kratki wyciągowej bez zwracania uwagi na konsekwencje. Takie rozwiązanie należy jednak skonsultować ze specjalistą, zwłaszcza gdy w kuchni nie ma okien.
Należy także pamiętać, iż nie wolno podłączać okapu do kanałów zbiorczych (spotykane zwykle w domach wielorodzinnych). Jeżeli jednak to zrobimy, to efekt tego będzie taki, iż zasysane powietrze będzie wtłaczane do innego mieszkania podłączonego pod ten sam kanał. Okap nie może być także podpięty pod wentylację grawitacyjną.
Dlatego w większości przypadków lepszym rozwiązaniem może być pochłaniacz.
Rodzaje filtrów
Wbrew pozorom filtry stosowane są zarówno w trybie pochłaniacza jak i wyciągu. Jednak pochłaniacz wymaga dwóch rodzajów filtrów (węglowy oraz tłuszczowy), natomiast wyciąg tylko jednego (tłuszczowy).
Filtr tłuszczowy, jak samo nazwa wskazuje, ma za zadanie oczyszczać powietrze z tłuszczy powstałych np. w efekcie smażenia. Z kolei filtr węglowy zatrzymuje wszelkiego rodzaju zapachy. Filtry węglowe powinny być wymieniane mniej więcej co 6 miesięcy – oczywiście wiele zależy od natężenia pracy.
Przykład filtru tłuszczowego
Filtry tłuszczowe mogą być:
- Metalowe - wykonane z metalu (aluminium albo stal). Mają stosunkowo długą żywotność. Powinny być co pewien czas myte – nawet w zmywarce
- Fizelinowe - tworzone są z rodzaju włókna syntetycznego o dosyć dłużej wytrzymałości. Nie można ich czyścić. Powinny być wymieniane co pewien czas – wiele zależy od intensywności użytkowania, ale zaleca się to robić co 3 – 6 miesięcy
Przykład filtru węglowego
Często okap wykorzystywany jest do usuwania dymu papierosowego. Nie powinniśmy jednak tego robić, gdyż powoduje to bardzo szybkie niszczenie filtrów.
Na rynku istnieją także okapy, które pokazują stopień zanieczyszczenia filtrów informując tym samym o konieczności ich wymiany.
Hałas
Okapy dostępne na rynku mogą generować różny poziom natężenia dźwięku. Rozbieżności te są bardzo duże, bo wynoszą od 30 do nawet 79 dB. Dobrze, aby nasz sprzęt nie pracował głośniej niż 60 dB. Dla porównania spokojna muzyka, to 45, odkurzacz 65, a dźwięk budzika 85 dB.
Warto także pamiętać, iż czasami producenci podają natężenie dźwięku przy ustawieniu najniższej wydajności (ilość tłoczonego powietrza w jednostce czasu). Dlatego może się okazać, że urządzenie o podanej w specyfikacji wartości np. 30 dB na największej prędkości generuje aż 70 dB.
Często zbyt duży hałas może być spowodowany nie tyle konstrukcją samego sprzętu, co jego niewłaściwym umocowaniem – np. złym wypoziomowaniem.
Jeżeli cicha praca jest dla nas priorytetem, to powinniśmy rozważyć zakup urządzenia, które daje możliwość zamontowania silnika poza obudową, np. po drugiej stronie ściany.
Czym jest wydajność
Parametr ten informuje nas o tym jaką objętość powietrza jest w stanie w ciągu godziny oczyścić (pochłaniacz) bądź wytłoczyć (wyciąg) okap kuchenny. Jak jednak odnieść to do swojej kuchni? Otóż zaleca się, aby w ciągu jednej godziny wydajność pozwalała na oczyszczenie powietrza w pomieszczenie przynajmniej 6 razy. Do tego powinniśmy doliczyć przynajmniej 20% rezerwę:
- Liczymy kubaturę pomieszczenia - długość × szerokość × wysokość, np. 4 m × 3 m × 2,5 m = 30 m³
- Obliczamy zalecaną wydajność - pojemność × krotność wydajności: 30 m³ × 6 = 180 m³ / godz.
- Wartość zalecana + rezerwa - 180 m³ × 120% = 216 m³
Dlla naszej hipotetycznej kuchni o wymiarach 4 m × 3 m × 2,5 m potrzebujemy wydajności około 216 m³ / godz.
Co jeszcze?
Powinniśmy zwrócić uwagę także na następujące elementy:
- Kolor - na rynku dostępne są 3 podstawowe kolory: biały, czarny, inox/srebrny
- Szerokość - istnieje duży wybór szerokości: od 50 – 150 cm
- Średnica wylotu - podaje się ją w milimetrach. Może przyjmować różne rozmiary: od 100 do 200 mm. Jednak najpopularniejsze są rury 150 mm. Nie należy ich redukować
- Różnica ciśnień - wyciąg może powodować podciśnienie, gdy nie doprowadzimy do pomieszczenia powietrza z zewnątrz, np. poprzez otwarcie okna bądź dodatkową instalację wentylacyjną
- Sterowanie - może być elektroniczne lub z wykorzystaniem pokręteł. Pierwsza opcja jest droższa, ale bardziej funkcjonalna. Spotykane jest też sterowanie pilotem. W droższych modelach montuje się też wyświetlacze LCD
- Funkcja turbo - podniesiona wydajność oczyszczania powietrza. Tryb ten zwykle może być wykorzystywany przez krótki czas
- Detektor zapachu - urządzenie samo się włączy, gdy w pomieszczeniu pojawią się określone zapachy
- Podświetlanie - okapy są zwykle podświetlane. Przeważnie są to halogeny, a rzadziej diody LED
- Odległość - okap montujemy mniej więcej 80 cm nad kuchenką (płytą grzewczą)
Okap od środka
Zapraszam do obejrzenia krótkiego filmiku w języku angielski prezentującego okap od środka oraz wyjaśniającego pokrótce jego działanie.
Opinie o produktach
Dlatego powoli rozglądam się za czymś nowym, więc dzięki za ten poradnik, bo na pewno mi się przyda.